فرق کیو آر کد و بارکد چیه؟ مقایسه قابلیت ها، ساختار و هزینه

فرق کیو آر کد و بارکد چیست؟ بررسی این تفاوت در 4 جنبه متفاوت
فهرست مطالب

فرق کیو آر کد و بارکد چیست؟

کیو آر کد (QR Code) و بارکد (BarCode) هر دو سیستم‌های رمزگذاری اطلاعات هستند که برای ذخیره و بازیابی داده‌ها طراحی شده‌اند و توسط اسکنرها یا دوربین‌های موبایل رمزگشایی می‌شوند. این کدها در تجارت، صنعت و تبلیغات کاربرد گسترده‌ای دارند، زیرا سرعت پردازش اطلاعات را افزایش داده و دسترسی سریع به داده‌ها را فراهم می‌کنند.

در مبحث فرق کیو آر کد و بارکد، بارکد تکنولوژی است که اطلاعات را از طریق خطوط عمودی ذخیره می‌کند و معمولاً برای شناسایی محصولات و مدیریت موجودی در فروشگاه‌ها و انبارها به کار می‌رود. در مقابل آن، کیو آر کد یک کد دو بعدی است که ظرفیت ذخیره اطلاعات بیشتری دارد و می‌تواند لینک، متن، اطلاعات تماس و پرداخت‌های دیجیتال و … را رمزگذاری کند.

در ادامه به بررسی‌ دقیق فرق بارکد و کیو آر کد خواهیم پرداخت و آن‌ها را با یکدیگر مقایسه خواهیم کرد.

مقایسه ویژگی های کیو آر کد و بارکد

هر دو فناوری برای انتقال سریع داده‌ها طراحی شده‌اند، اما از نظر ساختار، ظرفیت ذخیره‌سازی، نحوه اسکن و انعطاف پذیری در تغییر اطلاعات با یکدیگر فرق های قابل‌توجهی دارند که در ادامه به بررسی آن ها می‌پردازیم:

  1. ساختار و نحوه رمزگذاری اطلاعات

    • یکی از اساسی ترین فرق های بارکد و کیو آر کد، ساختار آن‌ها است:
      • بارکد:
        بارکد در دسته کد های یک بعدی (1D) به شمار می رود که اطلاعات را از طریق خطوط عمودی با عرض‌های متفاوت ذخیره می‌کند. این خطوط فقط حاوی اعداد و حروف محدودی هستند.
      • کیو آر کد:
        اما کیوآر کد در دسته کد های دوبعدی (2D) طبقه بندی می‌شود که اطلاعات را در الگوهای مربعی ذخیره می‌کند. این ساختار اجازه می‌دهد داده‌های بیشتری را در فضای کمتری ذخیره شوند.
  2. ظرفیت ذخیره‌سازی اطلاعات

    • به‌طور کلی، بارکد برای داده‌های ساده و کوتاه مناسب است، درحالی‌که کیوآرکد توانایی ذخیره اطلاعات گسترده‌تر و متنوع‌ تر را دارد و برای کاربردهای مدرن‌تر مانند بازاریابی، تجارت الکترونیک و ارتباطات دیجیتال و… استفاده می‌شود.
      • بارکد:
        بارکد فقط قادر است مقدار محدودی اطلاعات (معمولاً بین ۸ تا ۲۵ کاراکتر) را ذخیره کند.
      • کیو آر کد:
        تکنولوژی کیوآر کد باعث می‌شود که ظرفیت ذخیره‌سازی بسیار بالاتری نسبت به بارکد داشته باشد. کیوآر کد می‌تواند تا ۷,۰۸۹ رقم، ۴,۲۹۶ کاراکتر متنی و حتی داده‌های باینری مانند لینک‌های اینترنتی، اطلاعات تماس، پیام‌های متنی و پرداخت‌های دیجیتال را در خود جای دهد.
    • مقایسه ویژگی های بارکد و کیو آر کد | کیو آر لند
  3. نحوه اسکن و خواندن اطلاعات

    • فرق کیو آر کد و بارکد از دیدگاه ساختاری و نحوه اسکن شدن نیز با یکدرگر فرق دارد:
      • بارکد
        بارکدها برای اسکن شدن نیاز به اسکنرهای نوری مخصوص دارند. این اسکنرها، خطوط عمودی بارکد را از یک زاویه مشخص (افقی) می‌خوانند و اطلاعات را رمزگشایی می‌کنند. البته بارکدهای آسیب‌ دیده یا مخدوش ممکن است به‌ درستی اسکن نشوند.
      • کیو آر کد
        کیو آر کد به دلیل ساختار دوبعدی که دارند؛ می‌توانند از هر زاویه‌ای اسکن شوند. این کدها با دوربین گوشی‌های هوشمند یا اسکنرهای مخصوص خوانده می‌شوند و حتی در صورت آسیب‌دیدگی جزئی نیز قابل اسکن هستند.
        این ویژگی باعث می‌شود که کیو ار کدها سریع‌تر و راحت‌تر از بارکدها خوانده شوند.
  4. امکان ویرایش اطلاعات

    • در پایه و اساس بارکدها، امکان ویرایش و تغییر اطلاعات وجود ندارد اما در یکی از انواع کیو آر کدها هب نام کیو آر کد داینامیک این امکان برای کاربران فعال است.
      • بارکد
        بارکدها پس از چاپ قابل ویرایش نیستند؛ یعنی اگر نیاز به تغییر اطلاعات باشد، باید بارکد جدیدی تولید و جایگزین شود.
      • کیو آر کد
        کیوآر کد بسته به نوع آن می‌تواند قابل ویرایش باشد. کیوآر کد استاتیک (Static QR Code) مانند بارکد، پس از ایجاد، تغییر پذیر نیست و اطلاعات ذخیره‌شده در آن ثابت می‌ماند.اما نوع دیگر آن به نام کیوآر کد داینامیک (Dynamic QR Code)، این امکان را فراهم می‌کند که اطلاعات را در کوتاه‌ترین زمان و بدون تغییر در ظاهر کد، ویرایش کنید.
  •  
    •  

با در نظر گرفتن این مقایسه تفاوت های کیو آر کد و بارکد متوجه شدیم که کیوآر کد به دلیل ظرفیت بالاتر، امنیت بیشتر، فضای کمتر و اسکن آسان‌تر در بسیاری از زمینه‌ها به‌ ویژه در بازاریابی دیجیتال، پرداخت‌های آنلاین و ارتباطات هوشمند به‌طور گسترده‌ای جایگزین بارکد شده است. این مزایا باعث شده که کیو آر کد تبدیل به گزینه‌ای ایده‌آل برای انتقال داده‌ها و تعاملات دیجیتال گردد.

با این‌حال، بارکد هنوز در صنایعی مانند خرده‌ فروشی و مدیریت انبار به دلیل سادگی و هزینه پایین‌تر در مقایسه با کیو آر کد، کاربرد فراوانی دارد. انتخاب میان این دو فناوری بستگی به نوع کاربرد، نیاز خاص هر صنعت و سطح پیچیدگی اطلاعات دارد.

تفاوت کاربردهای بارکد و کیو آر کد

کاربرد های بارکد

در این قسمت به فرق کیو آر کد و بارکد در زمینه کابردهای این دو تکنولوژی و مقایسه آن ها میپردازیم.

بارکدها عمدتاً در محیط‌هایی که نیاز به مدیریت کالا و ردیابی آن‌ها در طول فرآیندهای حمل‌ و نقل و فروش وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کدها به‌ دلیل سادگی و سرعت بالا در اسکن، در صنایع مختلف مورد توجه قرار گرفته‌اند. مهم‌ترین کاربردهای بارکد عبارتند از:

  1. مدیریت موجودی:
    • هر محصول در فروشگاه یا انبار دارای یک بارکد منحصر به فرد است که شامل شماره سریال محصول می‌شود و به راحتی امکان شناسایی و پیگیری آن را فراهم می‌کند. این ویژگی کمک می‌کند تا موجودی انبار به‌طور دقیق‌تر و سریع‌تر مدیریت شده و هرگونه اشتباه یا کمبود در انبار به سرعت شناسایی و رفع شود.
  2. تسریع در سرعت فاکتور زنی با استفاده از بارکدها:
    • بارکدها در سیستم‌های پرداخت و فروش فروشگاه‌ها نقش مهمی در تسریع فرآیند فاکتور زنی دارند. هر محصول عرضه‌شده در فروشگاه معمولاً دارای یک بارکد منحصر به فرد است که هنگام خرید، توسط اسکنر خوانده می‌شود. با اسکن بارکد، اطلاعات مربوط به قیمت و ویژگی‌های محصول به‌طور خودکار در سیستم فروشگاه وارد شده و فاکتور به سرعت صادر می‌شود. این فرآیند نه تنها به شناسایی سریع محصولات کمک می‌کند، بلکه در کاهش زمان و خطای انسانی در مراحل پرداخت و قیمت‌گذاری نیز تاثیرگذار است.
  3. حمل‌ و نقل:
    • در صنعت حمل‌ونقل، بارکدها ابزار کارآمدی برای ردیابی محموله‌ها و بسته‌ها در طول فرآیند ارسال و دریافت هستند. هر بسته یا محموله با استفاده از بارکد دارای یک کد منحصر به فرد می‌شود که اطلاعاتی مانند شماره سفارش، مقصد، وضعیت حمل‌ونقل و مشخصات دیگر برای آن در سیستم ثبت می‌شود. مسئول پخش با اسکن این کدها می‌تواند آدرس مقصد را مشاهده کرده و پس از آن وضعیت محموله در سامانه تغییر میکند. زمانی که بارکدهای هر محموله اسکن می‌شوند، اطلاعات آن به‌طور لحظه‌ای و خودکار در سیستم به‌روزرسانی می‌شود.

کاربرد های کیو آر کد

  1. بازاریابی و تبلیغات:
    • مهم‌ترین فرق کیو آر کد و بارکد، کاربردهای کیو آر کد در بازاریابی دیجیتال است. کسب‌ و کارها از این کدها به‌ طور گسترده‌ای برای لینک‌ دهی به صفحات وب، تخفیف‌ها، کمپین‌های تبلیغاتی و محتوای تبلیغاتی استفاده می‌کنند. کیو ار کدها به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای ارتباط مستقیم با مشتریان عمل می‌کنند. با اسکن کیوآر کد، کاربران می‌توانند به سرعت به سایت‌ها، ویدئوها، کدهای تخفیف یا اطلاعات تماس دسترسی پیدا کنند، که این امر به راحتی فرآیند تعامل را تسهیل می‌کند.
  2. پرداخت‌های آنلاین:
    • در دنیای تجارت الکترونیک، کیو آر کد به یک ابزار کلیدی برای پرداخت‌های سریع و امن تبدیل شده است. امروزه، بانک‌ها، اپلیکیشن‌های پرداخت و فروشگاه‌های حضوری و آنلاین به‌ طور گسترده‌ای از این فناوری برای تسهیل و تسریع فرآیندهای پرداخت استفاده می‌کنند. با استفاده از کیو آر کد، مشتریان می‌توانند به‌ راحتی و بدون نیاز به وارد کردن اطلاعات کارت بانکی یا جزئیات پرداختی، پرداخت خود را به‌طور مستقیم و سریع انجام دهند.
    • استفاده از کیو آر کد در بازاریابی و جذب مشتری | QRland
  3. بلیط‌های الکترونیکی و ورود هوشمند:
    • در صنعت گردشگری، سینما و ورزش، کیو آر کد به‌ طور گسترده‌ای برای بلیط‌های الکترونیکی و ورود هوشمند استفاده می‌شود. این فناوری به مسافران، تماشاگران و ورزشکاران این امکان را می‌دهد که بلیط خود را به‌ راحتی از طریق کیو آر کد روی گوشی‌های همراه خود دریافت کنند. پس از دریافت بلیط، کاربران می‌توانند با اسکن کیو آر کد در دروازه‌های ورودی، بدون نیاز به کاغذ یا فرآیندهای پیچیده، به‌طور سریع و آسان وارد مکان‌های مختلف شوند.
  4. مدیریت موجودی و ردیابی کالا:
    • کیوآر کد در صنعت لجستیک و مدیریت موجودی کاربرد فراوانی دارد. این کدها به‌ طور گسترده‌ای برای ردیابی و شناسایی کالاها در انبارها و فروشگاه‌های زنجیره‌‌ای استفاده می‌شوند. با اسکن هر کیو آر کد، کارکنان می‌توانند به‌ سرعت اطلاعات دقیق مربوط به محصولات، موجودی و وضعیت ارسال را دریافت کنند. این قابلیت به‌ویژه در مدیریت موجودی و ردیابی محموله‌ها به‌ طور مؤثر عمل کرده و موجب بهینه‌ سازی فرآیندهای کاری می‌شود.
  5. اطلاعات تماس و شبکه‌سازی:
    • در عرصه شبکه‌سازی حرفه‌ای، کیو آر کد به ابزاری کارآمد و نوآورانه تبدیل شده است که اطلاعات تماس افراد را به‌ راحتی در خود ذخیره می‌کند. به‌جای استفاده از کارت‌های ویزیت کاغذی، افراد می‌توانند کیوآر کد خود را به‌ سادگی برای انتقال سریع اطلاعات تماس مانند نام، شماره تلفن، ایمیل و حتی لینک‌های شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند. این فرآیند علاوه بر صرفه‌جویی در زمان و سادگی را نیز به همراه دارد، چرا که اطلاعات به‌ طور دیجیتال و بدون نیاز به تایپ دستی منتقل می‌شوند.
  6. آموزش و یادگیری:
    • در مبحث فرق کیو آر کد و بارکد، کیو آر کد به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد که به‌ راحتی و بدون هیچ‌گونه دردسری به منابع آموزشی دیجیتال دسترسی پیدا کنند. برای مثال، معلمان می‌توانند با قرار دادن کیوآر کدهای ویژه در کتاب‌ها، تابلوهای کلاس، تکالیف یا حتی آزمون‌ها، لینک‌هایی به ویدیوهای آموزشی، وب‌سایت‌های مرتبط یا صفحات مقالات تخصصی و حتی امتحانات خود فراهم کنند. 
  7. خدمات بهداشتی و پزشکی:
    • در صنعت بهداشت و درمان، کیوآر کد به‌عنوان ابزاری کارآمد برای مدیریت اطلاعات پزشکی و تسهیل فرآیندهای درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این کدها می‌توان اطلاعات حیاتی مانند تاریخچه پزشکی بیمار، نتایج آزمایشات، داروهای تجویزی و اطلاعات مربوط به وضعیت سلامت بیمار را ذخیره کرد تا پزشکان، پرستاران و سایر اعضای تیم درمانی بتوانند به‌سرعت و با دقت به اطلاعات مهم بیمار دسترسی پیدا کنند.

استفاده از کیو آر کد در حوضه پزشکی و سلامت | کیو آر لند

در نهایت

با در نظر گرفتن مقایسه فرق کیو آر کد و بارکد به این نتیجه می رسیم که انتخاب میان این دو فناوری بستگی به اهداف کسب‌ و کار دارد. در صنعت به دلیل توجه به سادگی و مقرون‌ به‌ صرفه بودن، بارکدها و کیو آر کد های استاتیک می‌توانند نیازها را به خوبی برطرف کنند، در حالی که در صنایع دیجیتال و تعاملات مدرن با مشتریان، کیو آر کدها و مخصوصا کیو آر کد داینامیک با ویژگی‌های پیشرفته و متنوع خود، می‌توانند بازدهی را به حداکثر برسانند و تجربه کاربری بهتری ایجاد کنند. شما میتوانید با مراجعه به صفحه ساخت کیو آر کد آنلاین کیو آر لند، در کوتاه ترین زمان ممکن صاحب کیو آر کد مخصوص خودتان شوید.

کیو آر کد یا بارکد: انتخابی برای آینده

با توجه به پارامترهایی که درباره تفاوت بارکد و کیو آر کد مورد بررسی قرار گرفت، حالا شما می‌توانید با دیدی بازتر و دقیق‌تر، بهترین گزینه را برای کسب‌وکار خود انتخاب کنید. هر کدام از کیو آر کدها و بارکدها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و بسته به نوع نیاز و فرآیندهای تجاری شما، یکی از این دو گزینه می‌تواند بهترین انتخاب باشد.

به یاد داشته باشید که برای کسب‌وکارهایی که نیاز به انعطاف‌پذیری و ویرایش اطلاعات در زمان‌های مختلف دارند، کیوآر کد داینامیک می‌تواند گزینه مناسبی باشد، در حالی که بارکدها برای ردیابی و مدیریت موجودی کالاها در انبارها و فرآیندهای تحویل و دریافت کارایی بالاتری دارند. بنابراین، بسته به اولویت‌های خود، انتخاب هوشمندانه‌ای داشته باشید که به بهبود عملکرد و رشد کسب‌وکار شما کمک کند.

ممنون از اینکه تا اینجا همراه ما بودید. امیدواریم مقاله “فرق کیو آر کد و بارکد” برای شما مفید واقع شده باشد. در قسمت زیر خوشحال میشیم که تجربه های استفاده خودتون از کیو آر کد و بارکد را با ما به اشتراک بگذارید و اگر هنوز سؤالی در رابطه با فرق کیو آر کد و بارکد در ذهن شما هست که پاسخ داده نشده است، میتوانید در همین قسمت مطرح کنید تا کارشناسان کیو آر لند به شما پاسخ دهند.

5/5 - (1 امتیاز)امتیاز شما = بهبود عملکرد ما

سؤالات متداول

QR کد چیست و چرا دو‌بعدی محسوب می‌شود؟

کیو آر کد در واقع نسل جدید کد های رمزگذاری شده بارکد هستند با این تفاوت که انواع محتوای متنی و تصویری را میتوان داخل آن قرار داد بر خلاف بارکد که فقط یک سری اعداد داخل آن قرار دارند.

کیو آر کد (Quick Response Code) یک نوع بارکد ماتریسی دو‌بعدی است که اطلاعات را به‌صورت عمودی و افقی ذخیره می‌کند. دارای سه الگوی مربعی در گوشه‌ها برای تشخیص جهت و الگوریتم خطایابی (Reed–Solomon) است که باعث می‌شود حتی در صورت آسیب جزئی هم قابل خواندن باشد

اگر فقط به شناسه ساده مانند SKU یا قیمت نیاز دارید و سرعت و ارزان بودن مهم است، بارکد خطی کافی است.

اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری مثل لینک وب، تبلیغات، پرداخت یا ارتباط با دستگاه هوشمند فراهم کنید، QR کد گزینه بهتری است.

بله! QR کدها دارای خطایابی تا سطح ۳۰٪ هستند، یعنی حتی اگر بخش‌هایی از آن مخدوش شوند، باز هم می‌توانند به‌درستی خوانده شوند.

بیشتر موبایل‌های امروزی (iOS و Android) از دوربین اصلی برای اسکن QR­کد بدون نیاز به اپ اضافه استفاده می‌کنند.

برای بارکد خطی (1D) ممکن است نیاز به برنامه خاص باشد یا اسکنرهای مخصوص، اما برخی مرورگرها و اپ‌های موبایل مثل Edge صورتی ساده برای اسکن ارائه می‌دهند .