بارکدها این روزها در زندگی روزمره ما خیلی دیده می‌شوند؛ از خریدهای ساده تا استفاده در صنایع مختلف. اسکن بارکد به ما کمک میکند اطلاعات را سریع و بدون اشتباه ثبت کنیم و کارها را راحت‌تر انجام دهیم. اما شاید برای خیلی‌ها سوال باشد که اسکن بارکد دقیقاً چیست و چطور انجام می‌شود؟
ابزاری که خواندن و تبدیل اطلاعات ذخیره‌شده در خطوط یا نقاط روی بارکد را با کمک از داده‌های قابل استفاده توسط دستگاه‌ها و نرم‌افزارها شناسایی میکند.
در این مقاله قصد داریم به زبان ساده و واضح، مراحل اسکن بارکد، فناوری‌های به‌کاررفته در آن و دیگر موضوعات را بررسی کنیم. همراه ما باشید تا با این تکنولوژی کاربردی بیشتر آشنا شوید.
اسکن بارکد یا بارکد خوان دقیقاً به چه معناست؟
بارکد در واقع یک کد شناسایی بصری است که اطلاعاتی مانند شماره کالا، قیمت، یا مشخصات فنی را در قالب خطوط یا مربع‌های سیاه و سفید ارائه میکند. اسکن بارکد یعنی خواندن این اطلاعات با استفاده از یک دستگاه یا نرم‌افزار که به آن بارکد خوان یا اسکنر بارکد می‌گویند.
وقتی بارکد توسط یک بارکد خوان اسکن می‌شود، دستگاه نوری که در آن تعبیه شده، خطوط یا الگوهای بارکد را تشخیص می‌دهد و آن‌ها را به داده‌های دیجیتال تبدیل میکند. این داده‌ها سپس به سیستم‌های نرم‌افزاری مانند صندوق فروشگاهی، نرم‌افزار انبارداری یا اپلیکیشن‌های موبایل منتقل می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بارکد خوان‌ها می‌توانند به‌صورت سخت‌افزاری (مثل دستگاه‌های دستی فروشگاه‌ها) یا نرم‌افزاری (مثل اپلیکیشن‌های موبایل یا وب‌سایت‌های بارکد خوان آنلاین) باشند. هدف نهایی هم ساده است: خواندن سریع، دقیق و بدون خطای اطلاعات ذخیره‌شده در بارکد.
حتما بخوانید: بارکد چیست ” راهنمای معرفی و آموزش ساخت بارکد “
فرآیند اسکن بارکد مرحله‌به‌مرحله چگونه انجام می‌شود؟
امروزه این فرآیند فقط محدود به دستگاه‌های تخصصی نیست. فرآیند اسکن بارکد با تشخیص الگوهای سیاه و سفید روی بارکد آغاز می‌شود که در 4 مرحله میتوان آن را خلاصه کرد:
- دریافت تصویر با حسگر یا دوربین
- تبدیل خطوط به داده
- رمزگشایی با الگوریتم
- ارسال خروجی به سیستم یا پایگاه داده
با پیشرفت فناوری، ابزارهای متنوعی برای اسکن بارکد در دسترس قرار گرفته‌اند؛ از دوربین گوشی‌های موبایل گرفته تا سایت‌ها و ابزارهای آنلاین. در ادامه با روش‌های مختلف اسکن بارکد روی گوشی‌های اندروید و آیفون آشنا می‌شویم، و همچنین نگاهی داریم به ابزارهای آنلاین مانند بارکد خوان گوگل و وب‌سایت‌های تخصصی اسکن بارکد.
اسکن بارکد در اندروید و آیفون
بسیاری از گوشی‌های هوشمند این امکان را دارند که بدون نیاز به نصب نرم‌افزار جانبی، اطلاعات مربوط به انواع کیو آر کد را به‌راحتی بخوانند. با این حال، اسکن بارکدهای معمولی (مانند بارکد محصولات) ممکن است از طریق دوربین گوشی به‌طور مستقیم قابل انجام نباشد.
در گوشی‌های اندرویدی، اگر دوربین به‌صورت پیش‌فرض از اسکن بارکد پشتیبانی نکند، می‌توانید از طریق فروشگاه Google Play اپلیکیشن‌های مخصوص اسکن بارکد با گوشی اندروید را جست‌وجو و نصب کنید.
در گوشی‌های آیفون نیز شرایط مشابهی وجود دارد. اگرچه دوربین آیفون به‌صورت پیش‌فرض از QR Code پشتیبانی میکند، اما برای اسکن بارکدهای خاص یا حرفه‌ای‌تر، استفاده از برنامه‌های جانبی برای اسکن بارکد با گوشی آیفون نیز توصیه می‌شود.
در هر دو سیستم‌عامل، دسترسی به اپلیکیشن‌های رایگان و کاربردی برای اسکن انواع بارکدها به‌راحتی امکان‌پذیر است. برای آشنایی بیشتر با این اپلیکیشن‌ها، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی معرفی بهترین برنامه‌های اسکنر بارکد را مطالعه کنید.
بارکد خوان آنلاین
اگر به اپلیکیشن خاصی دسترسی ندارید یا نمی‌خواهید نرم افزار خاصی را نصب کنید، بارکد خوان آنلاین یک گزینه سریع و راحت هستند. این ابزارها معمولاً در قالب وب‌سایت ارائه می‌شوند و تنها چیزی که نیاز دارید، دوربین دستگاه و اتصال اینترنت است؛ از این رو، دو نوع پرکاربرد از این ابزارها وجود دارد:
بارکد خوان آنلاین گوگل (Google Lens)
گوگل لنز یکی از ساده‌ترین و سریع‌ترین ابزارهای اسکن بارکد آنلاین است که بدون نیاز به نصب برنامه‌های جانبی، در دسترس کاربران اندروید و آیفون قرار دارد. برای استفاده از آن مراحل زیر را دنبال کنید:
- مرورگر Chrome یا اپلیکیشن Google را باز کنید.
در گوشی خود، یکی از این دو گزینه را اجرا نمایید. - روی آیکون دوربین (Lens) در نوار جست‌وجو ضربه بزنید.
این آیکون معمولاً در کنار آیکون میکروفون قرار دارد. - دوربین باز می‌شود. حالا بارکد را در کادر دوربین قرار دهید.
دوربین را طوری تنظیم کنید که بارکد به‌وضوح در کادر نمایش داده شود. - منتظر بمانید تا Google Lens بارکد را تحلیل کند.
این ابزار اطلاعات بارکد را به‌صورت خودکار شناسایی و نمایش می‌دهد؛ از جمله لینک سایت، مشخصات محصول یا سایر اطلاعات مرتبط.
این روش هم در اندروید و هم در iOS (آیفون) قابل استفاده است؛ اما معمولاً در گوشی‌های اندرویدی با اپلیکیشن Google عملکرد سریع‌تری دارد.
بارکد خوان آنلاین وب‌سایت‌ها
یکی دیگر از روش‌های کاربردی برای اسکن بارکد، استفاده از ابزارهای آنلاین در وب‌سایت‌های معتبر است. سایت‌هایی مانند :
- https://www.imagetotext.info/barcode-scanner
- https://scanqr.org/
- https://pageloot.com/barcode-scanner/
- https://online-barcode-reader.inliteresearch.com/
از جمله گزینه‌های قابل اعتماد در این زمینه به‌شمار می‌روند. برای استفاده از این ابزارها کافیست:
- وارد یکی از این وب‌سایت‌ها شوید.
- اجازه دسترسی به دوربین دستگاه را صادر کنید.
- دوربین را مقابل بارکد قرار دهید.
- در عرض چند ثانیه، اطلاعات بارکد روی صفحه نمایش داده می‌شود.
مزیت اصلی این روش آن است که نیازی به نصب هیچ‌گونه برنامه‌ای ندارید و می‌توانید با هر دستگاهی مانند موبایل، تبلت یا لپ‌تاپ به راحتی از آن استفاده کنید.
حتما بخوانید: نحوه اسکن کیو آر کد آنلاین و معرفی روش های آن
اسکن بارکد در صنایع مختلف چه کاربردی دارد؟
فناوری اسکن بارکد در ابتدا تنها به فروشگاه‌های خرده‌فروشی محدود بود، اما امروزه تقریباً در همه‌ی صنایع حضوری فعال دارد. با اسکن ساده‌ی یک بارکد، میتوان اطلاعات مهمی را به‌سرعت دریافت و پردازش کرد؛ از کنترل موجودی گرفته تا ردیابی محصولات، افزایش بهره‌وری و کاهش خطای انسانی. در ادامه با کاربردهای کلیدی این فناوری در حوزه‌های مختلف آشنا می‌شویم:
1- بارکد در فروشگاه‌ها
در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های آنلاین، اسکن بارکد نقشی کلیدی در سرعت بخشیدن به عملیات فروش دارد. ثبت قیمت، تخفیف، موجودی انبار و مشخصات کالا تنها با یک اسکن ساده انجام می‌شود. این فرآیند هم برای مشتری و هم برای فروشنده تجربه‌ای سریع و دقیق ایجاد میکند.
2- بارکد در انبارداری و لجستیک
در زنجیره‌های تأمین، بارکد ابزار اصلی برای ردیابی کالاها در مراحل مختلف حمل‌ونقل است. با استفاده از بارکدخوان‌ها، موقعیت هر بسته، زمان تحویل، و وضعیت آن به‌صورت لحظه‌ای ثبت می‌شود. همچنین در انبارها، این فناوری به مدیریت دقیق ورودی‌ها و خروجی‌ها کمک میکند و خطاهای انسانی را به حداقل می‌رساند.
3- بارکد در سلامت و بهداشت
در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، بارکد بر روی داروها، پرونده‌های بیماران و تجهیزات کمک میکند تا خطاهای دارویی کاهش یابد و خدمات درمانی دقیق‌تری ارائه شود. همچنین، اطلاعات مربوط به بیماران با اسکن بارکد به‌سرعت در سیستم نیز ثبت می‌گردد.
4- بارکد تولید و صنایع کارخانه‌ای
در خطوط تولید، بارکدها برای ردیابی قطعات، محصولات نیمه‌ساخته و نهایی به‌کار می‌روند. این اطلاعات به مدیران کمک میکند تا در لحظه، روند تولید را بررسی کرده و در صورت بروز مشکل، نقطه‌ی خطا را سریعاً شناسایی کنند. همچنین بارکدها در کنترل کیفیت، مدیریت مواد اولیه و برنامه‌ریزی تولید کاربرد زیادی دارند.
5- بارکد در حمل‌ونقل و پست
بلیت‌های سفر (قطار، هواپیما، اتوبوس) و مرسولات پستی اغلب دارای بارکد یا کیو آر کد هستند. اسکن کیو آر کدها یا بارکد امکان بررسی و تأیید سریع اطلاعات مسافر یا بسته را فراهم میکند. همچنین برای پیگیری آنلاین موقعیت بسته‌ها نیز از همین فناوری استفاده می‌شود.
6-بارکد در سازمان‌های آموزشی و اداری
در مدارس، دانشگاه‌ها و شرکت‌ها، از بارکد برای ثبت حضور و غیاب، مدیریت اسناد، و دسته‌بندی مدارک استفاده می‌شود. کارت‌های شناسایی دارای بارکد، ورود و خروج افراد را به‌صورت سیستمی ثبت می‌کنند و نظم اداری را بهبود می‌بخشند.
7- بارکد در صنایع غذایی و نوشیدنی
در این حوزه، بارکد اطلاعاتی مانند تاریخ تولید، انقضا، ترکیبات، و منشأ تولید را در اختیار مصرف‌کننده و فروشنده قرار می‌دهد. این امر باعث افزایش شفافیت و اطمینان در زنجیره‌ی تأمین مواد غذایی می‌شود و مدیریت دقیق موجودی را در فروشگاه‌های زنجیره‌ای تسهیل میکند.
اسکن بارکد " ابزاری ساده با کاربردهایی گسترده "
فناوری اسکن بارکد، با وجود سادگی ظاهری، یکی از کارآمدترین ابزارهای دنیای امروز برای ثبت، ردیابی و انتقال سریع اطلاعات به شمار می‌رود. از دستگاه‌های تخصصی گرفته تا گوشی‌های هوشمند و ابزارهای آنلاین، روش‌های مختلفی برای خواندن بارکد وجود دارد که هرکدام متناسب با نیاز کاربران، مزایای خاص خود را دارند.
اسکن بارکد تنها یک ابزار ساده نیست؛ بلکه بستری هوشمند برای کنترل، ردیابی و تصمیم‌گیری سریع در طیف گسترده‌ای از صنایع است. چه در فروشگاه باشید، چه در کارخانه یا بیمارستان، بارکدها اطلاعات دقیق را در کمترین زمان ممکن در اختیار شما قرار می‌دهند.
اگر به‌دنبال استفاده از بارکد خوان آنلاین یا اسکن سریع با گوشی هستید، استفاده از ابزارهای معتبر (مانند بارکد خوان آنلاین گوگل یا وب‌سایت‌های تخصصی) می‌تواند کارتان را بسیار ساده‌تر کند. در غیر این صورت اپ های مربوط به بارکد را جستجو کرده و آن را استفاده کنید.